طالبان مدرن، چالشي فراروي استراتژي جديد امريكا
 محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

كارشناسان غربي درست درآغاز سال شمسي بودكه خبراز تضعيف طالبان دادند و ادعا كردند كه گروه طالبان در سايه افزايش نيروهاي خارجي و تدابير امنيتي ناتو و ائتلاف تضعيف گرديده است. اما طولي نكشيد كه طالبان خونين ترين پاسخ را به اين نيروها دادند و طولي نكشيد كه همين كارشناسان اعتراف كردند كه آمار خشونت ها و جنگ ها درافغانستان  درسال جاري 40 درصد افزايش يافته است.

باافزايش خشونت هاي خونين در طول سال  كارشناسان سياسي ونظامي نه تنها از تضعيف گروه طالبان سخن مي گويند، بلكه از طالبان مدرني سخن ميگويند كه با وسايل و تجهيزات مدرن امروز آشنايي دارند، طالباني كه ديروز تصوير برداري را حرام مي دانستند و كاست هاي موسيقي و فيلم را شكستانده و برپايه هاي برق آويزان مي كردند، اكنون فيلم، تصويربرداري، عكس و استفاده از انترنت و وسايل مخابراتي پيش رفته و زبانهاي مختلف زنده دنيا بهترين وسايلي است كه طالبان در  راستاي فعاليت هاي تروريستي و افراطي گري شان استفاده مي كنند.

طلبان مدرن نامي است كه امروز روي گروه طالبان گذاشته شده است،روزنامه واشنگتن پست يكي از روزنامه هاي امريكايي است كه در تحليلي از فعاليت هاي جديد گروه طالبان آن را طالبان مدرن نام نهاده وگستره فعاليت هاي اين گروه را به تحليل گرفته است. اين روزنامه مي نويسد: يکسال قبل طالبان يک گروه شورشي ضعيف بود که گاه و بيگاه شبيخون مي زد، مدارس خالي را به آتش مي کشيد، نامه هاي شبانه پخش مي کرد و در مناطق روستايي جنوب حملاتي متمرکز داشتند.

اما امروز، اين گروه يک سازمان شبه نظامي بزرگتر، مسلح تر. مطمئن تر است که قادر است حملات مستمر صورت دهد. نيروهايش تقريبا در همه ولايت هاي افغانستان فعاليت مي کنند و بسياري از بخش هاي اطراف پايتخت را در کنترل دارند. مبارزان اين گروه به سفارت خانه ها و زندان ها حمله مي کنند و به جان رئيس جمهور نيز سوء قصد مي کنند، نيروهاي امدادي خارجي و دهها افغان را به قتل مي رسانند.

اين روزنامه افزوده است، جنبش جديد طالبان يک ساختار موازي با دولت ايجاد کرده است که شامل شوراي مالي ودفاعي است و قضات و مقامات را در برخي مناطق منصوب مي کند.اين ساختار براي خود وب سايت و دستگاه تبليغاتي بيست و چهار ساعته دارد که بسيار سريعتر از مقامات غربي و افغان کارها را مديريت مي کند.

واشنگتن پست نوشته است، طي دو سال گذشته، جنبش طالبان تحت تاثير افزايش نارضايتي ها از دولت کرزي تقويت شده است. دولت کرزي نتوانسته است امنيت و رفاه را به اکثر مناطق افغانستان بياورد.عميق شدن تنفر و انزجار مردم از آمريکا و ناتو به سبب کشتار غيرنظاميان عامل ديگر تقويت طالبان است.

اين روزنامه افزوده است، هيچکس باور نمي کند که شورشياني که تعدادشان به ده تا پانزده هزار نفر مي رسد، هم اکنون قادرند کابل را تصرف و دولت کرزي را که  توسط بيش از يکصد و سي هزار نيروي بين المللي محافظت مي شود، سرنگون کنند.اما حملات پي در پي در مناطق شهري در ماههاي اخير بويژه انفجار در سفارت هند وحمله به يک مراسم رژه که کرزي نيز در آن حضور داشت،کابل را به منطقه اي ناامن تبديل کرده و افکار عمومي را نيز از دولت دور کرده است. حمله در زندان قندهار و حمله به نيروهاي فرانسوي كه در ان ده سرباز فرانسوي كشته شدند و نيز حملات انتحاري متعدد و همزمان بالاي پايگاه امريكا در يكي از ولايات جنوبي و نيز كمين و محاصره نيروهاي امريكايي در ولايت نورستان و چندين حملات مرگبار ديگر نشان ميدهد كه ساختار تشكيلاتي طالبان كاملا تغيير كرده و نسبت به گذشته بسيار پيشرفته شده است.

 امروز هركسي كه در ولايات جنوبي افغانستان مسافرت مي كنند به آساني مي بينند كه طالبان در روز روشن كنار جاده هاي بين المللي آمده به تلاشي و بازرسي مسافران و موتر هاي باري اقدام مي كنند و افراد دولتي را دستگير نموده و با خود مي برند و با قوانين خود شان آنان را محاكمه مي كنند. امروز وضعيت امنيتي تا انجا پيش رفته است كه مردم از كابل تا غزني و حتي ميدان شهر امنيت ندارند. در دردره ميدان علنا طالبان حكومت مي كنند و حتي در روز روشن مسافراني را كه از هزاره جات مي آيند دراين دره تلاشي مي كنند.

قبلا و تا سال گذشته وقتي طالبان در يك منطقه و يا ولسوالي حمله مي كردند پس از چند روز مجبور به ترك آن ولسوالي مي گرديدند، اما امسال هنوز هيچ آماري وجود ندارد كه چند تا ولسوالي در اختيار طالبان است. قطعا ولسوالي هاي بيشتري نسبت به سال گذشته دراختيار طالبان قرار دارد، زيرا طالبان امسال به اندازه اي قدرت يافته اند كه به راحتي جاده هاي بين المللي كشور را مسدود مي كنند. و قدرت شان را به رخ كردم مي كشانند.

 روز نامه واشنگتن پست هم در گزارش خود نوشته است، مناطق اطراف  کابل نيز که برخي تا شش ماه قبل مناطق امن در نظر گرفته مي شدند، حالا در کنترل طالبان است.اعضاي طالبان کارکنان دولتي را ترور مي کنند، بمب گذاري مي کنند ، کاميون هاي باري را در جاده ها به آتش مي کشند و مسافران اتوبوس ها را در جستجوي گذرنامه هاي خارجي و تلفن هاي همراه دولتي بازرسي مي کنند.

 كارشناسان غربي دربرابر فعاليت هاي فرهنگي و تبليغاتي طالبان به حيرت افتاده اند، يكي از اين دستگاههاي تبليغاتي سايت انترنتی الامارة  است که روزانه چندین بار آپ ديت مي شود ودر آن  اخبار و گزارش هاي طالبان و مواضع اين گروه به پنج زبان زنده دنيا  به نشر مي رسد. هدف  هدف اين سايت طالباني تبارز دادن ضعف دولت و رشد حساسیت های ملی بین افغان ها در برابر نيروهاي خارجي است.

 در كناراين فعاليت ها، آنها برای مردم محلی، مجله هايي را بزبان های محلی همراه با سی دی و دی وی دی که شامل عملیات طالبان و ترانه های آن گروه است توزيع مي كنند. اکثریت آن مواد در خارج افغانستان در پاکستان زیر نام امارت اسلامی افغانستان ساخته میشود و خبرنگاران نیز میتوانند سخنگوی طالبان را جهت مصاحبه توسط تلفون به سادگی پيدا نمایند.كار شناسان اكنون بدين باورند كه طالبان توانسته اند موفقانه، تصویری از آن گروه را بزرگتر و قوی تر ازحقیقت، به اذهان دیگران ترسیم نمایند و خبرنگاران و رهبران محلی  را که علیه خواست آنها صحبت نمایند مورد شکنجه و تهدید قرار دهند.

در حالیکه طالبان کوشش میکنند موضوع کشته شدن غیر نظامیان را توسط نیرو های خارجی به سطح بین المللی بزرگ جلوه دهد، خود آن گروه نیز دست به قتل غیر نظامیان و همچنان افغان های میزند که با موسسات خارجی کار میکنند.

اكنون كارشناسان به راحتي از نفوذ گسترده طالبان در درون دولت مركزي سخن مي گويند، افراد نفوذي به اساني اطلاعات ذي قيمتي را در اختيار گروه طالبان قرار مي دهند و نيز كمك هاي مالي و تسليحاتي را براي اين گروه مي رسانند. دردرون دولت مركزي ميان سياست مداران و طالبان رابطه پيچيده اي وجود دارد كه برخي از دولت مداران ديگر از آن بي خبرند.

با توجه به چنين گستردگي و پيچيدگي كه گروه طالبان پيدا كرده است كار شناسان غربي اين سئوالرا مطرح كرده اند كه آيا افزايش نيروهاي بين المللي و بويژه امريكا در افغانستان و نيز استراتژي جديد آمريكا مي تواند در تضعيف طالبان كارساز باشد و افراطي گري ها و خشونت هارا از اين كشور ريشه كن نمايد؟


October 5th, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
گزیده مقالات